Ономастика: ізденіс пен тәжірибе

Выпуск - №41(387)   :   25.10.2019
198

Ахмет Байтұрсынов атындағы ҚМУ-дың мәжіліс залына жиналған бір топ зиялы қауым өкілдері «Ономастика: ізденіс пен тәжірибе» атты тақырып аясында ой қозғап, аталмыш саласының облысымыздағы бүгінгі жай-күйі, күрмеулі мәселелері және оны шешу жолдары талқыланды.

Осымен үшінші мәрте өткізіліп отырған конференцияға Қостанай облысы Тілдерді дамыту басқармасының басшысы Гүлжан Мендекинова, тіл жанашырлары – Ақылбек Шаяхмет, Қалқаман Жақып, Ғұмар Ахметчин және өзге де ономастика саласы бойынша үлес қосып жүрген тұлғалар қатысып, ұтқыр ойларымен бөлісті.

Президент Әкімшілігінің хатына сәйкес, бүгінгі күні елімізде идеологиялық тұрғыдан ескірген 5 мың 17 көше, 901 елді-мекен және 940 объект бар екен. Олардың негізгі бөлігі Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан және Қарағанды облыстарында орналасқан. Ал, Қостанай облысының аумағында жалпы 142 ауылдық округ бар десек, оның 42-сі (30%) идеологиялық ескірген, оның 7-еуі өзгертілді. Ауылдардың жалпы саны – 556 болса, оның 63-і идеологиялық ескірген, оның 7-еуі – өзгерді. Ал, көшелердің жалпы саны – 6138. Оның 602-сі идеологиялық ескірген атаулар болса, оның 98-і (18%) өзгертіліп, қалған 504-і (84%) әлі де өзгертуді талап етеді. Бұл деректерді алғашқылардың бірі болып сөз алған Қостанай облысы Тілдерді дамыту басқармасының басшысы Гүлжан Ермашқызы атап өтті.

Осы статистикалық деректердің негізінде облысымызда ономастика саласын жандандыру мақсатында елді-мекендерге, көшелерге тарихи атауларын қайтару, ескірген аттарын өзгерту бойынша заңға сәйкес жұмыстар жүргізілуде. Нәтижесінде өткен 2 жыл ішінде облыс бойынша 1 аудан, 7 ауылдық округ, 7 ауыл, 106 көше, 14 объектінің атаулары өзгертілді және атау берілген. Оның ішінде, Таран ауданының Бейімбет Майлин деп өзгертілуін атап өткен жөн. Өткен жылы Қостанай облысы Тілдерді дамыту басқармасына ономастика мәселесі бойынша 41, ал ағымдағы жылдың 9 айында 21 өтініш түскен. Осы 62 өтініштің көпшілігінде тұлғалар есімдерін көшелерге, мектептерге беру жөнінде мәселе көтерілген.

Қос тілде өткен конференция барысында ономастика мәселесімен филологтар емес, тарихшылардың айналысулары қажет екендігі айтылды. Жылына бір рет өткізілетін ономастика кеңесінің кеңейтілген отырысының соңында облыстық конференцияға қатысып отырған қалалық, аудандық Тілдерді дамыту басқармасының басшылары алғыс хаттарға ие болды.


Жамал ШАУКЕН,
суретті түсірген автор

Реклама

Я никогда не учу своих учеников, я пытаюсь только обеспечить условия, в которых они смогут учиться. Учителю необходимо узнать об интересах ученика, увидеть в нём потенциал и бросить все силы на его развитие. Причём сделать это так, чтобы ребёнок хотел учиться и мог это делать. 

"К педагогическому делу надо призывать, как к делу морскому, медицинскому или тому подобным, не тех, которые стремятся только обеспечить свою жизнь, а тех, которые чувствуют к этому делу и к науке сознательное призвание и предчувствуют в нём своё удовлетворение, понимая общую народную надобность".