Жаңа әліпбиді меңгеру жолында

Выпуск - №24 (420)   :   12.06.2020
120

М.Хәкімжанова атындағы №20 мектепте 2018-2019 оқу жылынан «Латын әліпбиіне көшу – әлемдік үрдіске жақындау» тақырыбында эксперименттік алаңда «Латын әліпби каллиграфиясын тану» атты үйірме жұмыс істеп келеді.

«Қазақ тілін жаңғыртуға жағдай туғызады», – деп Елбасы атап көрсеткендей, қазақ жазуын латын графикасына көшіру – қазақ тілін дамыту жолында жасалып жатқан қадамдардың бірі. Сонымен қатар қазіргі орфографиямызды жетілдіру, сөзіміздің қазақ тілінің табиғи үндестік заңына сай жазылуын қамтамасыз ету болып табылады. Мектепте құрылған үйірменің мақсаты – латын графикасына негізделген қазақ тілінің әліпбиі туралы терең мағлұмат беру, латын графикасына негізделген қазақ тілі әліпбиінде жазу каллиграфиясын қалыптастыру.

Бірінші күннен бастап латын әріптерін үйрену оқушыларға қызықты болды. Әр әріпті өткен сайын балалар ағылшын тілімен, кириллицамен салыстырып отырды. Латын әліпбиіндегі 32 әріптің 18 әрпі ағылшын тілімен сәйкес келгендіктен, оқушылар оны тез қағып алды. Бүгінде сөздерден сөйлем құрастырып, кириллицадан латын әліпбиіне аудару, латын әліпбиінен кирилицаға аударып жазу оқушылардың қызықты жұмыстырының біріне айналды.

Осының дәлелі ретінде айта кетсем, оқушылар бос уақыттарында «Түлкі мен тырна», «Қоян» ертегілерін кириллицадан латынға аударып, мектебіміздің кітапханасымен бірге жұмыс істеп, мектеп оқушыларына ұсынуда. Ақпан айында бастауыш сынып бірлестігінде өткізілген апталықта өзара тәжірибе алмасу мақсатында Қостанай педагогикалық колледжінің филология кафедрасының оқытушысы Арыстан Нұралы Нұрланұлы мектебімізге келіп, оқушылармен латын әліпбиін қалай тез меңгеру керектігі туралы сабақ өткізіп, өз тәжірибесімен бөліскен-тін.

Латын әріптері – өркениеттің жазуы ретінде өмірдің өзі талап етіп отырған басты қажеттіліктердің бірі. Латын әріптерімен жазу арқылы басқа тілді де меңгеру, оны жазу да бір-біріне жақындап, бір әріптен екінші әріпке ауысып отыру қиындығын жеңілдетіп, тілдің қолданысына да оң әсер етеді. Сондықтан қазіргі жазуымызда қиындық келтіріп жүрген мәселелер оң шешімін табады деген ойдамын. Ендігі тілегіміз сол – осы әліпби мәңгілік жазуға арқау болса игі. Ең бастысы бұл әліпби – ұлттық санамыздың қайта жаңғыруына жол ашады.


Гүлбану АЙГУЖИНА,
М.Хәкімжанова атындағы
№20 ОМ бастауыш
сынып мұғалімі,
Қостанай қаласы

Реклама

Трогательное суеверие заключается в том, будто благодаря знанию всё большего числа фактов человек приходит к знанию действительности. Сотни разбросанных, не связанных друг с другом фактов вбиваются в головы учеников; их время и энергия заняты заучиванием всё большего и большего числа фактов, так что для мышления остается мало времени и сил. Несомненно, мышление без знания фактов остаётся пустой фикцией; однако одна только «информация» может оказаться таким же препятствием для мышления, как и её отсутствие.

Я никогда не учу своих учеников, я пытаюсь только обеспечить условия, в которых они смогут учиться. Учителю необходимо узнать об интересах ученика, увидеть в нём потенциал и бросить все силы на его развитие. Причём сделать это так, чтобы ребёнок хотел учиться и мог это делать.