Білім сапасын көтерудің үлкен көрсеткіші – бағалау. Ал бұл жүйедегі маңызды нәрсе – оқу үрдісінің өзі. Сол арқылы оқушы өзін-өзі бағалауды үйреніп, білімінің артықшылықтары мен кемшіліктерін көріп, әрі қарай қалай даму керектігін түсінеді.
Оқушылардың оқу үрдісі кезінде олардың оқуын жақсарту үшін мұғалім өзінің сабақтарында қалыптастырушы бағалауды, кері байланыстың түрлерін үздіксіз жүргізіп отырады. Бағалаудың бір түрі – қалыптастырушы бағалау. Аталмыш бағалау түрін оқушылардың оқуда жетілдіру үшін қажет ақпаратпен қамтамасыз ететін оқудың ағымдағы бағалануы деп қарастырсақ болады.
Қалыптастырушы бағалау кезінде оқушы сабаққа белсене араласып, одан қандай нәтиже күтілетінін түсінеді. Сонымен қатар жұмыстарын өздері бағалап, өзгені де бағалауды үйренеді. Қалыптастырушы бағалаудың әдіс-тәсілдерін мұғалім өзі ұйымдастыра алады. Яғни бұл бағалаудың тиімді әдіс-тәсілдері өте көп, ол мұғалімнің шеберлігі мен фантазиясына байланысты. Атап айтсам «Бағалау ағашы», «Карусель әдісі», «Жетістік баспалдағы», «Ыстық орындық», «Сұхбат алу», «Өрмекшінің өрмегі», «Қол шапалақтау», «Смайликтер тарату» және басқалары.
Қалыптастырушы бағалаудың нәтижесінде:
– Оқушылар бір-бірін әділ бағалауды меңгере алады;
– «Ата-ана мен мұғалім», «Ата-ана мен оқушы», «Мұғалім мен оқушы» байланыстары нығая түседі;
– Оқушылар оқу барысы кезінде өз пікірлерін, идеяларын ашық айта алады;
– Оқушының пәнге деген қызығушылығы артып, тапсырмаларды орындауда ізденіп, жұмыстарына жауапкершілікпен қарайды.
Жалпы айтқанда, оқушыны бағалау артықшылықтары – оқушы нақты не мақсатта жұмыс істеп отырғанын біледі, сонымен бірге оқушыға өзінің оқу барысындағы білімділік, біліктілік деңгейі анық көрініп тұрады, білім берудің сапасы артады. Сондықтан да қазіргі күн сайын уақыт ағымына сай жаңарып, өзгеріп жатқан заманмен қоса жаңарып, дәстүрлі бағалауды жойып, уақыттың көшінен қалмауға тырысайық.
Самал АХМЕТБЕКОВА,
Алтынсарин ОМ
бастауыш сынып мұғалімі,
Қамысты ауданы
Не тот учитель, кто получает воспитание и образование учителя, а тот, у кого есть внутренняя уверенность в том, что он есть, должен быть и не может быть иным. Эта уверенность встречается редко и может быть доказана только жертвами, которые человек приносит своему призванию.
Если учитель имеет только любовь к делу, он будет хороший учитель. Если учитель имеет только любовь к ученику, как отец, мать, он будет лучше того учителя, который прочёл все книги, но не имеет любви ни к делу, ни к ученикам. Если учитель соединяет в себе любовь к делу и к ученикам, он совершенный учитель.