Комикс: тиімді оқытудың жаңа құралы

«Сабақ беру – үйреншікті жай ғана шеберлік емес, ол – жаңадан жаңаны табатын өнер», – деп Жүсіпбек Аймауытов айтқандай, бүгінде оқушыларға саналы тәрбие мен сапалы білім беру ісін жаңа талап тұрғысынан өзгертіп, оқыту тәсілдерін үнемі жетілдіріп отыру қажет.

Қазақ тілін екінші тіл ретінде оқытатын мектептерде тілді оқытуда педагогикалық процестер маңызды өзгерістер енгізуді қажет етеді. Орыс тілді баланы қазақ тілге үйрету – қазақ тілін түсінуді қалыптастырудан басталады деуге болады. Оқыту үдерісін баланы жалықтырматындай етіп ұйымдастыру – қиын әрі күрделі іс. Сондықтан да, оқушылардың оқу ақпаратын табысты және нақты түсінуі үшін баяндаудың қарапайымдылығы, сонымен қатар мазмұны мен жас ерекшеліктеріне сәйкес оқу материалы қажет. Ақпараттар легінің ішінен сабақтың тақырыбына сай материалды алу үшін мұғалім көп жұмыс істеуі керек. Қажетті материалды шығарып алу – ең басты қағида емес, оны тиімді, табысты нәтиже алу үшін оқушыларға ұсына білу маңызды. Комикс – бұл мәселені шешудің тамаша құралы бола алады.
«Балалар тілді меңгере бастағанда комикстерді неліктен таңдауы керек?» деген сұраққа жауап беру үшін, алдымен комикстердің не екенін және олардың тілді үйрену процесіндегі маңызын тереңірек түсіну керек. Бүгінгі таңда мәтіндік құжаттар, диаграммалар, кестелер келіп түсетін ақпаратты қабылдау дәрежесінің төмен болуына байланысты өзінің тиімділігін жоғалтады. Шынында да, кез келген үзіліссіз ұзақ мәтінді, тіпті бөліктерге немесе блоктарға бөлінгенін қабылдау, одан маңыздысын бөліп көрсету және есте сақтау қиын. Оқушылар күн сайын төрт, бес, тіпті алты түрлі пән бойынша оқитын мәтіндік ақпараттың үлкен көлемін тез қабылдай алмайды. Сондықтан, бүгінде оқушыларды оқытуда дәстүрлі оқыту құралдарымен қатар заманауи білім беру қызметтерінде жасалған комикс, инфографика сияқты вербалды емес білім берудің заманауи құралдарын пайдалану ұсынылады.
Комикс – бұл суреттер мен шағын мәтіндер арқылы баяндалатын оқиға. Оның тарихы АҚШ-та XIX ғасырдың аяғынан басталады, онда ол газет жолақтары форматында пайда болды. Заманауи комикстерге классикалық суперқаһарман хикаяларынан бастап терең графикалық романдарға дейінгі көптеген жанрлар, сондай-ақ веб-комикс, манга, манхва және манхуа кіреді. Жалпы, комикстерді қазақ тілін үйренудің тамаша құралына айналдыратын не? Біріншіден, комиксте мәтін аз болғандықтан, тілді үйреніп жатқандарға оны оқу қиындық туғызбайды. Екіншіден, жарқын иллюстрациялар әңгімеде не болып жатқанын көз алдыңызға әкеледі және жаңа сөздер мен сөз тіркестерін оңай есте сақтауға мүмкіндік береді. Үшіншіден, комикс – балаларды тіл үйренуге және оның мәдениетіне енуге ынталандыратын қызықты оқу.
Осылайша, тиімді оқытудың жаңаша құралы саналатын комикстерді көмекші құрал ретінде пайдалана отырып, оқушылардың тілдік дағдыларын дамытуға көмектесу арқылы қазақ тілін үйренуді қызықты әрі тиімді етуге болады.

Алия ЕРДУСИНОВА,
М.Мәметова атындағы
жалпы білім беретін
мектебінің қазақ тілі мен
әдебиеті пәнінің мұғалімі,
Федоров ауданы