Жас музыканттарды сахнаға тәрбиелеу

Выпуск - №26 (422)   :   26.06.2020
169

«Өнерлінің өрісі кең» деп бекер айтылмаса керек-ті. Өнерлі баланың дарыны жастайынан байқала бастайды. Ал қабілетін ары қарай дамытқысы келсе, өнер жолына түседі. Бұл бағытта шәкіртпен жиі жұмыс жүргізілуі керек.

Шағын концерттік бағдарлама – музыкалық оқу орындарында көпшілік алдында өнер көрсету және техникалық, академиялық сынақ, емтихандарда басталады. Ең қиыны мамандар алдында өнер көрсету, әр түрлі кәсіби байқауларда бақ сынау. Оқушы сахна төріне бір-екі шығармамен шықса да, алғашқы қадамы сәтті басталу үшін ұстаз алдында оны ыждаһатты дайындау міндеті тұрады. Әрбір сахнаға шыққан сәті ләззат алу мен мерекеге айналуы тиіс. Баланы жастайынан музыка мектебіне, алғаш сабаққа келгеннен бастап-ақ орындаушылық қағидаларды түсіндіріп, халық алдына шығуға сүйіспеншілік сезімін арттыру керек.

Сахна төріне шығып, өнерін әр түрлі байқауларда, концерттерде көрсету – өте жауапты іс. Оқушы сахнаға шығар алдында шығарма авторының, өзінің, ұстазының алдында жауапты екендігін, ол үшін өмірінің бір шартты кезеңі екендігін де әрдайым түсіндіріп отырғаны жөн. Сахна мәдениетіне, жүріс-тұрысына, шығарманы орындаудағы өзіндік сезіміне, эмоционалдық күйіне мән беріп, көпшілікпен қатынасын қалыптастырып, өзін жаттықтыру қажет. Үнемі дайындықта болып, концерттік, конкурстық шығарма пісуі керек. Ол үшін тыңғылықты дайындалып, тиянақты түрде бірнеше рет орындау, шығарманың әрбір қиын бөлшектерін жеке орындау өте жақсы көмектеседі және оқушының қалай демалып, қандай тағам жейтініне көңіл аударған жөн.

Концертке немесе байқауға шығар алдында орындалатын шығармаларды, бірінен кейін бірін бағдарлама бойынша тұтас қарап, уақыты, бастауы, аяқтауға да жаттықтырған дұрыс болады. Тіпті бір күн болса да кейбір ұстаздардың сыныптарында бір-екі шығармалар «шикі» аяқталған болады да, оқушы қалған шығармаға қызықпайды және өте нашар орындайды. Мұндай жолдардан арылу үшін алдын ала бағдарламаға жоспар құру қажет, ең қиын нөмір байқау алдында дайын болғаны абзал. Шығарма таңдауда оқушының қабілетіне, деңгейіне, талпынысына және мінез-құлқына мән берген жөн. Шығарманы басынан аяғына дейін бір дәрежеде орындау үшін талпыныс керек. Сондай-ақ өзін магнитофонға жазып, ұстазбен бірге тыңдап, жетістіктерін, кемшіліктерін саралау да өзіндік пайдасын бермей қоймайды. Ал ұстаз орындаушы шығарманың қыр-сырын толық қамтуына, оның формасын біріктіріп, мазмұндық бейнесін ашып, шығармадағы тұтастықты сездіруі және оқушының бойына сенімділік сезімін ұялата білуі қажет.

Сонымен қатар ұстазға оқушылардың орындаушылық мүмкіндігін өсіру үшін, сыныпта сол шығармаларды дайындап қана қоймай, бұрынғы өткен шығармаларды есіне түсіріп, жаттықтырып, бастағаны да пайдалы болмақ. «Қайталау – оқудың анасы» екенін әрбір ұстаз ұмытпағаны абзал. Оқушыны сахна өнеріне шыңдауға сайыстардың да атқаратын маңызы зор, сондықтан әрбір тәжірибелі ұстаз әрбір оқушысының қабілетін, дарынын көре біліп, шыңдау, сахна өнеріне тәрбиелеу қажет екенін мақсат қылып қоя білсе, ұстаздың да шеберлігі айқындала түспек.


Б.Белгибаева,
қобыз сыныбының оқытушысы,
А.Тоқмағамбетова,
домбыра сыныбының оқытушысы,
№1 музыкалық мектебі,
Қостанай қаласы

Реклама

Я никогда не учу своих учеников, я пытаюсь только обеспечить условия, в которых они смогут учиться. Учителю необходимо узнать об интересах ученика, увидеть в нём потенциал и бросить все силы на его развитие. Причём сделать это так, чтобы ребёнок хотел учиться и мог это делать. 

"К педагогическому делу надо призывать, как к делу морскому, медицинскому или тому подобным, не тех, которые стремятся только обеспечить свою жизнь, а тех, которые чувствуют к этому делу и к науке сознательное призвание и предчувствуют в нём своё удовлетворение, понимая общую народную надобность".