«Білімнің шырағы, сұлулықтың шынары» атанған жерлесіміз Нәзипа Құлжанова есімін біреу білсе, біреу біле бермейтіні өкінішті-ақ. Мектепке дейінгі білім берудің негізін қалаушылардың бірі ретінде бала тәрбиесінде назар аударылатын басты қағидаларды анықтаған алғашқылардың бірі.
Н.Құлжанова өз еңбектерінде мектепке дейінгі тәрбиенің басты бағыттарын «Тән саулығы», «Баланың сырт сезімдерінің дамуы», «Заттың түр-түсін ажыратуы», «Бала тілінің шеберлігі», «Баланы еңбекке дағдыландыру», «Баланың әдемілік сезімін ояту», «Бала ойындары мен ойыншығы», «Баланы көпшіл болуға баулу» деп жіктей келіп, осы мәселелердің әрқайсысының мән-мағынасын ашып талдайды.
Н.С. Құлжанованың ағартушылық, ұстаздық, қайраткерлік еңбегінің тағы бір ірі көрінісі 1927 жылы Қызылорда қаласында 5000 данамен басылып шыққан – «Ана мен бала тәрбиесі» кітабі. Бұл кітап педагогтарға, тәрбиешілерге, ересектер мен балалар дәрігерлеріне анықтамалық кітап, әдістемелік құрал ретінде ұсынылған. Нәзипа Сегізбайқызы дәрігерлік арнайы білімі жоқ болса да көптеген әдебиеттерді ақтара келе, бала мен ана денсаулығына қатысты пайдалы кеңестерді рет-ретімен оқушысына, қалың көпшілікке ұсынып, қазақ тарихында есімін қалдырған еліміздің көрнекті ұстазы.
Сондай ақ, Нәзипаның басты еңбегінің бірі, Ұлы Абайды бай шонжарлардың ақыны емес халықтың ақыны ретінде халқымен қайта қауыштырған, елімізде Абайға арнап тұңғыш кеш өткізген Нәзипа Сегізбайқызы Құлжанованы біз мақтан етуіміз керек. Құлжановтардың өз заманында еліміздің ағарту ісіне сіңірген еңбегін осы уақытқа дейін Республика бойынша көтеріп, дәлелдеп жүрген кісілердің бірі де бірегейі Мұратқали Камалұлы еді. Өкінішке қарай ол кісі де бұл заманнан өтіп кетті. Ұлы бабаларға тағзым ету әрбір ұрпақтың басты парызы сол парыздың бірі бүгін ақталғандай. Оған дәлел Нәзипа Құлжанова атындағы Торғай гуманитарлық колледжінің студенттер үйі алдына, сәулеті мен салтанаты жарасқан Нәзипа Құлжанова бюсті орнатылды. Бюст Мұратқали Камалұлының көзі тірісінде армандап кеткен Нәзипа Құлжановаға арнап ескерткіш орнату арманы бүгін орындалды.
Қазақ қыздарынан шыққан тұңғыш журналист, ағартушы этнограф бюсті Нәзипа Сегізбайқызының 135 жылдық мерейтойына арналды. Бюст мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде жүзеге асырылды. Жобаға тапсырыс беруші Арқалық қаласы әкімдігінің мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі мемлекеттік мекемесі. Ал жобаны орындаған Н.Құлжанова атындағы Торғай гуманитарлық колледжінің жанынан құрылған «Жасампаз – жастар ұйымы» қоғамдық бірлестігі. Шараға Н.Құлжанова немере сіңлісі Болтай Мұратқалиқызы және немере інісі Камалов Жарқын Мұратқалиұлы, Арқалық қаласы әкімдігі қызметкерлері, баспасз қызметкерлері мен қаланың мәдениет өкілдері және қала құрметті азаматтары мен ақсақалдар, ел ағалары құрметті қонақ ретінде шақырылды.
Шара барысында қала әкімінің орынбасары Түбекбай Ғабсалықұлы Аубакиров қатысып, тарихи нысанның ашылуымен қала халқын құттықтады. Іс-шара барысында Нәзипа Құлжанованың немере сіңлісі Камалова Болтай Мұратқалиқызына естелік сөз берілді. Салтанатты шарада ескерткіш ашылып, гүл шоқтары қойылды, тарихи тұлғаға тағзым жасалды.Колледж қабырғасында құрылған «Нәзипа ізбасарлары» үйірме мүшелері сөз алып, Құлжанова еңбектерімен таныстырды. Шараға қатысқан барлық қонақтарға Н.Құлжанова мүсінделген кәдесыйлар таратылды. Тарихи тағлымды шара бабалар рухына тағзым ретінде есте сақталары сөзсіз.
Гүлхашима ОРАЗОВА,
Н.Құлжанова атындағы
Торғай гуманитарлық
колледжі директорының
тәрбие ісі жөніндегі орынбасары,
Арқалық қаласы
Я спросил у посла Японии, каким образом его страна сумела так быстро достичь высокой степени развития, стала играть в мире столь важную роль? Мне очень понравился ответ посла: «Японцы верили, что единственный способ поднять страну – это дать своим детям лучшее образование, чем они имели сами, самым важным для них было уйти от своего положения крестьян и получить образование. Поэтому в семьях огромные усилия прикладывались к тому, чтобы поощрять детей хорошо учиться в школе, чтобы они могли чего-то достичь. Из-за этого стремления постоянно чему-то учиться, через систему образования распространялись новые идеи из внешнего мира. Это одна из причин быстрого развития Японии».
Всевозможные разновидности книги как объекта не изменили ни её назначения, ни её синтаксиса за более чем пять веков.
Книга – как ложка, молоток, колесо или ножницы. После того, как они были изобретены, ничего лучшего уже не придумаешь. Вы не сделаете ложку лучше, чем она есть…
В XVI веке венецианскому печатнику Альду Мануцию пришла в голову великая идея сделать книгу карманного формата, которую гораздо легче возить с собой. Насколько я знаю, более эффективного способа перемещения информации так и не было изобретено. Даже компьютер со всеми его гигабайтами должен быть включен в сеть. С книгой таких проблем нет. Повторяю: книга – как колесо.