Мектеп жасына дейінгі балалардың бойында коммуникативтік-тілдік құзыреттілікті қалыптастыру жолында пәндік-дамытушылық орта маңызды рөл атқарады. Бұл бағытта қандай әдісті қолданған тиімді болатынын тәжірибем барысында байқадым.
Балабақшамыздағы 3-4 жастағы балалардың жұмсақ модульдермен ойнағанына назар аудара отырып, осы жабдықты орта жастағы балаларды қазақ тілін үйренуге ынталандыруда сынап көруДІ шештім. Киіз үй, қазан, торсық, алтыбақан, домбыра, үй жануарлары сияқты жұмсақ модульдері бар түрлі ойын жағдайлары балалардың тұлғалық дамуына ғана емес, қазақ тіліндегі түс, пішін мен мөлшерді тиімді жаттауға ықпал етеді. Көзбен көріп, қолмен ұстап, атын атаған дүниелердің күн сайын қайталап отырса бала санасында тез жатталатыны белгілі.
Үш жастағы балалар өздерімен бірдей киіз үйді көріп қана қоймай, оның ішіне кіріп-шығу мүмкіндігіне ие болғанда, қандай ғанибет күй кешкенін білсеңіздер ғой?! Қыздар ойынның буына еріп, рөлдеріне беріліп, алтыбақанда қуыршақтарын тербетіп, қазанда тамақ пісірді. Бала ойнағанда, ғажайып көріністерді көріп, ерекше сезімге ие боласың. Осындай ойын барысында жаңа сөздер мен қысқа сөйлемдер есте жақсы сақталады, балалардың белсенді сөздік қорлары кеңейеді, сөйлеудің лексикалық және коммуникативті жағы қалыптасады.
Бұл ойын модульдері рөлдік ойындарға, қозғалыс белсенділігін дамытуға арналғаны, сабақта өте пайдалы. Ойын арқылы, мен балаларға балалардың дамуға және оқуға деген қызығушылығын сақтап қана қоймай, сонымен қатар танымдық белсенділікті, моториканы және қарым-қатынас дағдыларын белсендіретін тапсырмаларды ұсынамын. Мектеп жасына дейінгі балалар тіл құбылыстарына ерекше сезімтал, олар тілдің «құпияларын» түсінуге қызығушылық танытады. Осы жас кезеңінде дамушы орта тілдік дағдыларды дамытуға ықпал ететін құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуі өте маңызды.
Гүлдана УРКУМБАЕВА,
«Улыбка» балабақшасының
қазақ тілі мұғалімі,
Лисаков қаласы
Я спросил у посла Японии, каким образом его страна сумела так быстро достичь высокой степени развития, стала играть в мире столь важную роль? Мне очень понравился ответ посла: «Японцы верили, что единственный способ поднять страну – это дать своим детям лучшее образование, чем они имели сами, самым важным для них было уйти от своего положения крестьян и получить образование. Поэтому в семьях огромные усилия прикладывались к тому, чтобы поощрять детей хорошо учиться в школе, чтобы они могли чего-то достичь. Из-за этого стремления постоянно чему-то учиться, через систему образования распространялись новые идеи из внешнего мира. Это одна из причин быстрого развития Японии».
Всевозможные разновидности книги как объекта не изменили ни её назначения, ни её синтаксиса за более чем пять веков.
Книга – как ложка, молоток, колесо или ножницы. После того, как они были изобретены, ничего лучшего уже не придумаешь. Вы не сделаете ложку лучше, чем она есть…
В XVI веке венецианскому печатнику Альду Мануцию пришла в голову великая идея сделать книгу карманного формата, которую гораздо легче возить с собой. Насколько я знаю, более эффективного способа перемещения информации так и не было изобретено. Даже компьютер со всеми его гигабайтами должен быть включен в сеть. С книгой таких проблем нет. Повторяю: книга – как колесо.