Сабақта тәжірибе болса жөн

Әлемдік білім кеңістігіне енуде өмірге бейім, өзгеріске икемді, ой-пікірін жеткізіп, сыни тұрғыда ойлай алатын тұлға қалыптастыру заманның талабы. Осындай оқушыны даярлауда олардың функционалдық сауаттылығын арттыру маңызды.

Ең алдымен, функционалдық сауаттылық деген терминге тоқталып өтейік. Функционалдық сауаттылықтың идеясы – адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасқа түсу және оған тез бейімделу және қызмет ету қабілеті. Өзімнің шеберлік сыныбымда функционалдық сауаттылықты қалыптастыруға ықпал ететін қазақ тілі мен әдебиеті оқу сабақтарында жұмыс істеудің бірнеше қарапайым әдістерін көрсетуге тырысамын. Қазақ тілі мен әдебиеттен оқушыларының функционалдық сауаттылығын арттыру жұмыстарының мақсаты: оқу сауаттылығы – оқушылардың мәтін мазмұнын түсіне білуі және оларға ой жүгірте білу, мәтін мазмұнын өзіндік пайымдау жасауға пайдалана білуге баулу.

LearningApps – білімді тәжірибеде және тексеру үшін интерактивті жаттығулар жасауға мүмкіндік беретін онлайн қызмет. Бұл онлайн-серверде жұмыс істеудің ерекшелігі – баланы мәтінге енгізілген ақпараттың барлық түрлерін қабылдауға үйретуге болады. Функционалды оқу – шешуге болатын ақпаратты табу мақсатында оқу нақты тапсырма немесе белгілі бір тапсырманы орындау. Ол тәжірибелерге негізделген оқуды қарау (сканерлеу) және аналитикалық оқу (ерекшелеу пернесі сөздер, тырнақшаларды таңдау, диаграммар, график, кестелер құрастыру). Оқушылардың функционалдық сауаттылығы байланысты тапсырмаларды қолдануда үздіксіз мәтіндерді пайдалану ықтимал.

Көрсетілген әдіс-тәсілдер, LearningApps құралдары қазақ тілі мен әдебиеті сабақтарында әр түрлі интерактивті тапсырмаларды істеуге мүмкіндік береді: викторина, сұрыптау, топтастыру, жіктеу, мәтінді енгізу, кроссворд, уақытша таспа және т.б. Осы қосымшалардың бірін таңдауарқылы сабақта мақсатқа жету мен білімді игерту көзделеді. Мен осы қосымшаларды сабақтың білімді тиянақтау, топтық және жұптық, жаңа материалды игерту, үй жұмысын тексеру кезеңдерінде көптеп қолдануға болады деп есептеймін. Оқушылардың топпен немесе жұппен жұмыс істеуі олардың өз білімін салыстыруға, өзара көмек көрсетуге, қабілеттерін өзге оқушылармен салыстыра отырып, бағалауға мүмкіндік береді.

Тапсырмаларды орындау барысында оқушылар қиындықтарды талқылап, талдап, бағалайды. Берілген тапсырмаларды орындауда білімнің жоғары деңгейіне жетуге деген келесі қадамдарын құра алады. Бір-бірінен көмек сұрайды және көмектеседі. Оқушылардың сабаққа деген ынтасы мен белсенділігін артыруда LearningApps сервисі шын мәнінде қалыптастырушы бағалау құралы саналады. Сөзімді Жүсіпбек Аймауытовтың мына бір ойымен аяқтағым келіп отыр: «Сабақ беру үйреншікті жай шеберлік емес, жаңаны табатын өнер».

Сафура ТЛЕКЕШЕВА,

Е.Есжанов атындағы

№9 ЖББ мектебінің

қазақ тілі мен әдебиеті

пәнінің мұғалімі,

Жітіқара ауданы